چسبندگی بعد ازعمل دیسک کمر

چسبندگی بعد ازعمل دیسک کمر

چسبندگی بعد ازعمل دیسک کمر :یکی از شایع ترین علل درد کمر بیمارانی که بعد از عمل جراحی تحت عمل باز قرار گرفته اند و  الآن درد دارند می تواند چسبندگی داخل کانال نخاعی یا چسبندگی بین فضای اپیدورال باشد که از نظر ما این چسبندگی می تواند در سطوحی اتفاق بیفتد که دستکاری شده است و در جایی که دیسک خارج شده, این چسبندگی جایگزین توده ای می شود که خارج شده است.

شیوع دردهای بهبود نیافته ستون فقرات بعد از اعمال جراحی های باز ، در حدود ۳۵ تا ۴۵ درصد موارد جراحی میباشد. گاهی نه تنها درد بیمار بهبود نمی یابد بلکه حدود ۱۰ درصد موارد، درد بیمار از درد قبل از عمل نیز بدتر میشود. حتی با وجود  تشخیص دقیق و عمل موفقیت‌آمیز طبق اصول علمی، بروز چنین مشکلی بعد از اعمال جراحی های باز ستون فقرات اجتناب ناپذیر است. تمامی این دردهای بهبود نیافته با جراحی، را بطور کل سندرم شکست جراحی کمر یا (FBSS) میگویند.

علل چسبندگی بعد ازعمل دیسک کمر

۱-عوامل حین عمل جراحی باز :

* عمل جراحی ناکافی یا بیش از حد تهاجمی

*عمل جراحی در سطح اشتباه بطور مثال به جای عمل دیسک بین مهره های ۴-۵ دیسک بین مهره های ۳-۴ عمل شود(طبق آمارشیوع این موارد تقریبا ۳% است).

* اشتباهات تکنیکی حین عمل

۲- عوامل بعد از عمل جراحی باز :

بیماری پیشرونده:

*عود مجدد دیسک (تا ۱۵٪)
*تخریب پیشرونده دیسکهای مجاور ، بدلیل بر هم زدن بیومکانیک مهره ها در محل عمل وفشار به دیسکهای مجاور در نتیجه فیکس شدن مهره ها که می‌تواند با محدودیت شدید حرکتی و خشکی صبحگاهی همراه باشد.

چسبندگی‌های داخل کانال نخاع (%۲۰-۳۶%) :

فرآیند طبیعی ترمیم بافت‌های جراحی‌شده داخل کانال نخاع، می‌تواند باعث ایجاد چسبندگی درون کانال شود و به‌نظر می‌رسد ایجاد این چسبندگی‌ها شایع‌ترین علت کمردردهای پس از جراحی کمر باشد. چسبندگی‌های ایجاد شده داخل کانال با فشار روی عصب‌های نخاعی می‌توانند دردهایی را در ناحیه کمر و پاها ایجاد کنند. در مواردی که چسبندگی‌ها علت وقوع درد هستند، معمولا این علایم با تاخیر خود را نشان می‌دهند و بیمار مدتی پس از عمل بدون درد است.

تغییر بیومکانیک ستون فقرات :

در عمل‌های جراحی باز، ممکن است قسمتی از مهره‌ها یا دیسک بین‌مهره‌ای از بدن خارج شود یا حتی برای ثبات ستون‌فقرات، جراح مبادرت به گذاشتن پیچ یا فیکساتورهای فلزی در مهره‌ها کند و این دستکاری‌ها ستون‌فقرات را مستعد آرتروز در مفاصل بین‌مهره‌ای می‌کند.

عوارض جراحی

1-عفونت فضای دیسک
2-تجمع خون در فضای کانال نخاعی
3-پارگی پرده دور نخاع و سودومننگوسل
4-آسیب به ریشه های عصبی عصب دهنده به پاها و ارگانهای داخل لگن(ایجاد بی اختیاری ادرار و مدفوع)
5-دردهای عضلانی بدلیل ضعف ناشی از استراحت طولانی مدت بعد از جراحی

تاثیرشنا دربهبود چسبندگی بعد ازعمل دیسک کمر

شنا کردن مکررا برای بیمارانی که کمر درد دارند توصیه می شود چون آب نیروی جاذبه زمین را کم کرده و موجب کاهش فشار به دیسک و مهره ها می گردد. از علل دیگر، بهبود افزایش گردش خون به ناحیه آسیب دیده کمر می باشد که موجب افزایش تغذیه، اکسیژن رسانی و دفع بیشتر مواد سمی از این ناحیه می شود. شنا موجب کشش عضلات پشت، و بهبوداسپاسم آنها می شود، در نتیجه باعث کاهش فشار بر روی طناب نخاعی و ریشه های عصبی می گردد. از طرف دیگر شنا موجب قوی تر شدن عضلات کمری شده و در نتیجه این عضلات قوی، بهتر می توانند از ستون فقرات حمایت کنند. می توان گفت شنا بهترین ورزشی است که تاثیرات شگفت انگیزی در این بیماران دارد

نکاتی که در محیط کارباید رعایت کرد

اگربیمار به سر کار می رود و از کمر درد وچسبندگی بعد ازعمل دیسک کمر رنج می برید و همچنان بعد از جراحی، کمر درد دارید در محیط کار به نکات زیر توجه کنید :

1-باید حتما به مدت 5 دقیقه بر روی زمین دراز کشیده ، زانوهایتان را خم کنید و بازوهایتان صاف در دو طرف قرار گیرد. این حرکت می تواند برای مدتی به ستون فقرات شما استراحت داده و موجب کاهش فشار نخاعی در محیط کار شود.

2-گرم و سرد کردن کمر را در محیط کار انجام دهید. استفاده از کمپرس سرد در مناطق دردناک به مدت 20 دقیقه موجب کاهش التهاب می شود. از طرفی استفاده از گرما ممکن است تحریک بافت ها را بیشتر کند ، اما باعث کاهش اسپاسمهای عضلانی و افزایش خون رسانی به ناحیه آسیب دیده شود. بنابراین درمان سرد و گرم کردن متناوب ، بهترین نتیجه را در زمانی که در محل کار هستید برایتان فراهم می کند.دارو هایی که پزشک برای شما تجویز کرده حتما استفاده کنید.

چگونگی انجام  عمل چسبندگی بعد ازعمل دیسک کمر

این روش تحت راهنمایی با فلوروسکوپی انجام می‌شود. پزشک کاتتر (لوله نازک) فنری راهنما را از نزدیک‌ترین جا به محل درد وارد فضای اپیدورال می‌کند که در بیشتر مواقع این ورود از طریق سوراخ استخوان ساکروم (خاجی) و از طریق کانال کودال صورت می‌گیرد سوراخ ساکرال یک پنجره طبیعی در ستون فقرات است که نزدیک انتهای استخوان خاجی قرار دارد. ورود و جلو رفتن کاتتر در فضای اپیدورال به طور همزمان از طریق عکسبرداری به طور دقیق مورد پایش قرار می‌گیرد و کاتتر با دقت بالا به سمت عصب آسیب دیده که باعث ایجاد درد شده است هدایت می‌شود.

نوک کاتتر نرم بوده و از ایجاد هر گونه آسیبی به ساختمانهای اطراف جلوگیری می‌نماید. تنه کاتتر به منظور عبور از فضای اپیدورال از جنس مقاوم‌تری ساخته شده است. هنگامی که نوک کاتتر به محل منشاء درد برسد میتوان از طریق آن داروهای کاهنده درد را بطور دقیق در جای مناسب‌ تزریق نمود. بدین طریق با حداقل دوز دارو و در نتیجه حداقل عوارض،میتوان حداکثر نتیجه ممکن روی کاهش درد را بدست آورد.

مراحل انجام کار جراحی برای چسبندگی بعد ازعمل دیسک کمر :

1-بعد از پوشیدن لباس مخصوص اتاق عمل، شما را به اتاق مخصوص می‌برند. شما در طول انجام کار باید به طوری روی تخت بخوابید که پشت شما به سمت بالا باشد. بعد از شستشو واستریل کردن نواحی کمری و پشتی شما پزشک محل ورود کاتتر را با تزریق محلول بی حسی به طور موضعی بی حس می‌کند. برای انجام این عمل نیازی به بی هوشی عمومی نمی‌باشد.

2-بعد از انجام بی حسی موضعی، سوزن اپی دورال وارد می‌شود و از طریق آن کاتتر وارد فضای اپیدورال شده و تا رسیدن به محل ایجاد درد در کانال به جلو رانده می‌شود. در طول انجام این کار ممکن است از شما خواسته شود که انگشتان پای خود را حرکت دهید و یا احساس خود از یک تحریک ویژه را بیان نمایید.

3-حرکت کاتتر در حین پیش رفتن در فضای اپیدورال به طور پیوسته توسط فلورسکوپ مورد پایش قرار می‌گیرد تا از جایگذاری مطمئن و موثر آن اطمینان حاصل شود.

پزشک به منظور دیدن مسیر اعصاب کمری از تزریق ماده حاجب بهره می‌برد. ماده حاجب، محلولی است که بوضوح در تصاویر فلورسکوپ دیده می‌شود و محل ریشه‌های عصبی را به طور واضح‌تری برای پزشک مشخص می‌کند. لازم به ذکر است که ماده حاجب مورد استفاده در این روش هیچگونه عوارضی روی بدن انسان ندارد.

سایر مواد تزریقی که به منظور درمان درد تزریق می‌شوند شامل داروهای برطرف‌کننده چسبندگی‌ها و بافت فیبروز باضافه داروهای ضد التهاب می‌باشند. داروهای معمول شامل کورتون، ماده بی حسی، آنزیم حل کننده چسبندگی‌ها و سالین‌ هایپرتونیک می‌باشند. بعد از انجام تزریق به احتمال زیاد درد شما در همان لحظه به طور محسوسی کاهش خواهد یافت. در پایان کاتتر خارج و محل با پانسمان مناسب پوشیده خواهد شد.

مرحله پایانی درباره نکات جراحی چسبندگی بعد ازعمل دیسک کمر :

بیمار برای مدت یکساعت در قسمت ریکاوری مورد پایش قرار می‌گیرد و در صورت ثبات علائم حیاتی و توانایی بیمار در راه رفتن بیمار مرخص می‌شود.

نکته  مهم پایانی : بیمار باید به یاد داشته باشد که این روش فقط یکی از اجزاء درمان او می‌باشد مواد تزریق شده منجر به از بین رفتن چسبندگی‌های اطراف ریشه‌های عصبی و کاهش التهاب آنها می‌شود. اما باید به این نکته توجه داشت که درمان فیزیکی مناسب بعد از تزریق به منظور آزادسازی کامل ریشه‌های عصبی از چسبندگی‌های پیرامونی آن یک شرط لازم و ضروری است.

دکتر شمس–متخصص کایروپراکتیک